Androfobia – jak pokonać lęk przed mężczyznami?
Większość z nas słyszała o lęku przed otwartą przestrzenią, zamkniętymi pomieszczeniami czy też o fobii społecznej. To złożone problemy, które mogą wynikać z różnych przyczyn. Jednak, gdy poruszamy temat lęku przed mężczyznami, wówczas okazuje się, że niewiele osób zdaje sobie sprawę z istnienia takiego zaburzenia. A tymczasem androfobia, to zaburzenie z grupy fobii specyficznych, które dotyka kobiet w różnym wieku. To paniczny strach i niechęć do realnych osób z otoczenia. Są to dolegliwości na tle psychicznym, które nie powinny być ignorowane, gdyż mogą w dużym stopniu wpływać na codzienne funkcjonowanie. Z czego wynika tak nasilona niechęć do mężczyzn i czy osoby cierpiące na ten rodzaj lęku są zdolne do nawiązywania bliskich relacji z płcią męską?
W poniższej treści poruszymy następujące zagadnienia:
- Co kryje się za słowem androfobia?
- Niechęć do mężczyzn, lęk i paniczny strach – kiedy możemy mówić o androfobii?
- Jakie symptomy mogą świadczyć o zaburzeniu lękowym?
- Czy lęk przed płcią męską wpływa na codzienne funkcjonowanie? - możliwe skutki androfobii.
- Skąd się bierze androfobia? – gdzie szukać przyczyn lęku przed mężczyznami?
- ,,Panicznie boję się mężczyzn’’ – czy ten stan da się wyleczyć?
CO KRYJE SIĘ ZA SŁOWEM ANDROFOBIA?
Co to jest androfobia? Czy mizoandria to synonim tego zaburzenia i co właściwie kryje się pod tą skomplikowaną nazwą? W rzeczywistości rozwiązanie tej zagadki nie jest zbyt złożone. Słowo to jest swoistym ,,zlepkiem’’ dwóch wyrazów pochodzących z greki. Andros- oznacza mężczyznę (męskość), natomiast -phobos to lęk, strach i bojaźń. Tworząc ogólną definicję, możemy więc powiedzieć, że androfobia, jest to paniczny lęk przed mężczyznami, a dokładniej nawiązywaniem z nimi bliższych kontaktów. Przyczyną skrajnej niechęci do mężczyzn może być wiele różnych czynników. Jednak bardzo często za źródło wystąpienia problemu podaje się przykre (traumatyczne) doświadczenia z dzieciństwa lub okresu młodzieńczego.
Kobieta cierpiąca na tego typu zaburzenia lękowe odczuwa wzmożoną niechęć do płci przeciwnej. Mężczyzna to istota kojarząca się kobiecie tylko i wyłącznie z przykrymi doświadczeniami (najczęściej z dzieciństwa lub okresu dojrzewania) i negatywnymi uczuciami. Wielu specjalistów uważa omawianą fobię specyficzną za jedną z gorszych odmian strachu (zaburzenia nerwicowego), gdyż jej źródłem są realne osoby z otoczenia.
Warto wiedzieć!
Androfobia to lęk przed płcią męska, który w opinii społecznej dotyczy tylko kobiet. To błędne szufladkowanie zaburzenia do określonej grupy pacjentów. Fakty są takie, że androfobia to problem, który może dotyczyć zarówno kobiet, jak i mężczyzn.
NIECHĘĆ DO MĘŻCZYZN, LĘK I PANICZNY STRACH – KIEDY MOŻEMY MÓWIĆ O ANDROFOBII?
,,Chorobliwy wstręt do mężczyzn’’ – to jedna z definicji androfobii znajdująca się w Powszechnej Encyklopedii PWN[1]. Już na starcie nasuwa się pytanie, gdzie leży granica wspomnianego chorobliwego lęku przed mężczyznami? Czy człowiek jest w stanie samodzielnie rozpoznać ten problem? Czy nieprzemijający gniew, a nawet wściekłość na mężczyznę, w wyniku nieprzyjemnego doświadczenia, mogą świadczyć o poważnym problemie i zaburzeniu lękowym? W takim przypadku należy rozważyć, czy dana sytuacja rzutuje na nasze pozostałe interakcje w środowisku społecznym, czy problem ,,krąży’’ jedynie w obrębie konkretnej (jednej) relacji?
Androfobia to stan anormalny, długotrwały i irracjonalny. Jednorazowa kłótnia, spór i złość na mężczyznę nie jest zaburzeniem, a jedynie naturalną reakcją obronną organizmu na niemiłe zdarzenie. Androfobia to szereg uporczywych objawów, które odciskają piętno w relacjach z wszystkimi osobami płci męskiej w społeczeństwie. Osoby zaburzone w obawie przed kontaktem z mężczyznami bardzo często unikają lub całkowicie rezygnują z pracy w grupie i wyjść towarzyskich.
Warto wiedzieć!
Androfobia nazbyt często mylona jest z mizoandrią. Oba te pojęcia nie powinny być ze sobą zestawiane. Mizoandria nie jest zaburzeniem o podłożu psychicznym. To reakcja emocjonalna kobiet, silnie nasycona nienawiścią, zazdrością i uprzedzeniem do płci przeciwnej. Nie jest to strach przed mężczyznami (jak w przypadku androfobii), a raczej nienawiść oraz gotowość do walki z dyskryminacją i społecznymi uprzedzeniami.
JAKIE SYMPTOMY MOGĄ ŚWIADCZYĆ O ZABURZENIU LĘKOWYM?
Charakterystyczne objawy androfobii możemy porównać do symptomów występujących w innych fobiach. Różnicą jest główny czynnik (bodziec) wywołujący reakcję organizmu. Jakie są objawy lęku przed mężczyznami? Mogą to być:
- ataki lękowe zarówno w bezpośrednim kontakcie z mężczyzną, jak i na samą myśl o nawiązaniu relacji,
- zawroty głowy, którym mogą towarzyszyć nudności lub wymioty,
- kołatanie serca,
- przyśpieszony i szybki oddech,
- wzmożona potliwość (,,zimne poty’’),
- drżenie głosu i trudności w mówieniu,
- uczucie paraliżu (drętwienia ciała), drżenie mięśni całego ciała, rąk, policzków itp.,
- ataki paniki w skrajnych przypadkach prowadzące do omdlenia,
- dekoncentracja, problemy z myśleniem logicznym,
- uczucie zbliżającej się nagłej śmierci,
- wycofanie, izolacja społeczna,
- poczucie wstydu i beznadziejności.
CZY LĘK PRZED PŁCIĄ MĘSKĄ WPŁYWA NA CODZIENNE FUNKCJONOWANIE? – MOŻLIWE SKUTKI ANDROFOBII
Niechęć do mężczyzn, unikanie kontaktu z nimi na wszelkie możliwe sposoby oraz panika i paraliż ogarniające ciało na skutek spotkania ,,twarzą w twarz’’ osoby płci męskiej to problem, który może wpłynąć na całe życie osoby zaburzonej. Oczywiste jest, że kobiety borykające się z tą dolegliwością będą unikały tworzenia związków partnerskich, a tym bardziej małżeńskich. Idąc krok dalej, kobieta odwleka decyzję o posiadaniu potomstwa, gdyż wiąże się to z nawiązaniem intymnej relacji z mężczyzną.
A co, gdy w szkole, na uczelni, w sklepie, w pracy lub w towarzystwie są mężczyźni? To kolejny powód do lęku, paniki i strachu. Praca w zespole mieszanym? Odpada! Angażowanie się w życie studenckie? Odpada! Szef mężczyzna? Nic z tego! Pozostaje izolowanie się, wycofanie się z życia społecznego i poczucie osamotnienia ze swoimi problemami. Takie uczucia mogą prowadzić do powstania innych, poważnych zaburzeń psychicznych, jak na przykład depresji, a także do myśli i prób samobójczych. Pytanie, czy możemy uniknąć kontaktów z mężczyznami w społeczeństwie liczącym ponad 38 milionów mieszkańców, z czego ponad 18 milionów to osoby płci męskiej?[2] Oczywiście, że nie, dlatego tym bardziej problem ten nie powinien być przez nikogo tłumiony i latami ignorowany.
SKĄD SIĘ BIERZE ANDROFOBIA? – GDZIE SZUKAĆ PRZYCZYN LĘKU PRZED MĘŻCZYZNAMI?
W przypadku androfobii przedmiotem lęku jest mężczyzna i to właśnie w tej osobie powinniśmy doszukiwać się najczęstszych przyczyn powstania zaburzenia. Problem ten może być głęboko osadzony w kobiecym umyśle, a jego źródłem są najczęściej traumatyczne doświadczenia z przeszłości. O jakich dokładnie zdarzeniach może być mowa?
- Przemoc seksualna w rodzinie (molestowanie seksualne).
- Przemoc seksualna w szkole i w relacjach rówieśniczych.
- Znęcanie się nad dzieckiem w domu lub w szkole (fizyczne i psychiczne).
- Dorastanie w rodzinie rozbitej pod opieką matki (w tym negatywne nastawianie dziecka przeciw ojcu zarówno przez matkę, jak i inne osoby z rodziny).
- Rodzicielstwo według nieprawidłowego wzorca.
- Przemoc seksualna w związku.
- Obserwowanie przemocy między rodzicami.
- Próba gwałtu lub gwałt.
- Molestowanie w szkole, na uczelni, w pracy itp.
Dodatkowo w ostatnich latach specjaliści doszukują się źródeł problemu w mediach tradycyjnych i interaktywnych. Dostarczają one bowiem potężnej ilości informacji dotyczących licznych przestępstw dokonanych przez mężczyzn. Często poruszają temat przemocy wobec kobiet, co może spotęgować strach przed kontaktem z płcią męską.
,,PANICZNIE BOJĘ SIĘ MĘŻCZYZN’’ – CZY TEN STAN DA SIĘ WYLECZYĆ?
Jak w przypadku większości zaburzeń lękowych (np. fobii społecznej) pierwszym krokiem do pozbycia się problemu jest wsparcie specjalisty i rozpoczęcie psychoterapii (np. terapii poznawczo-behawioralnej). W niektórych przypadkach, szczególnie gdy androfobii towarzyszą inne zaburzenia psychiczne, terapia wspomagana jest leczeniem farmakologicznym. Psychoterapia nabiera znacząco na sile, gdy pacjent dodatkowo może liczyć na wsparcie bliskich (rodziny i przyjaciół).
Osoba borykająca się z lękiem przed mężczyznami ma dużą szansę na wyleczenie, ale bez wątpienia motywacja i współpraca z psychoterapeutą są tu kluczowe i wpływają na efekty każdej przeprowadzonej sesji. Paniczny strach przed kontaktem z mężczyzną to nie jest błahy problem. To specyficzna fobia, którą należy leczyć i pokonać.
[1] https://sjp.pwn.pl/sjp/androfobia;2549987.html
